Nie pierz pieniędzy!

Pranie pieniędzy szkodzi nam wszystkim! 7 powodów dlaczego jest złe

Czy zastanawiałeś się kiedykolwiek, jak pranie brudnych pieniędzy wpływa na Twoje codziennie życie, pracę lub biznes, który prowadzisz? Jak się okazuje, wszyscy ponosimy jego konsekwencje, a skala tego procederu może być zaskakująca! W tym artykule przedstawiamy 7 powodów, dla których pranie pieniędzy jest szkodliwe i dlaczego powinniśmy wspólnie zwalczać ten nielegalny proceder.

Zrozumienie mechanizmów prania pieniędzy oraz jego długofalowych skutków jest kluczowe, aby uświadomić sobie wagę tego problemu i podjąć odpowiednie kroki w celu przeciwdziałania. Zapraszamy do lektury!

Dlaczego pranie pieniędzy jest nielegalne?

Pranie pieniędzy to proces, w którym dochody pochodzące z działalności przestępczej są ukrywane lub przekształcane w celu ich zalegalizowania. Jest nielegalny, ponieważ umożliwia przestępcom ukrywanie zarobków i unikanie odpowiedzialności za swoje działania. Co ważne, zgodnie z zapisami przepisów AML-owych (z ang. anti-money laundering) za taki proceder uznaje się również uchylanie od płacenia podatków.

Celem prania pieniędzy jest zatarcie śladów pochodzenia brudnych środków, aby uniknąć wykrycia przez organy ścigania i umożliwić przestępcom korzystanie z nich bez ryzyka konfiskaty czy ścigania karnego.

Proces prania brudnych pieniędzy zwykle składa się z trzech etapów: umieszczenia (z ang. placement), warstwowania (z ang. layering) oraz integracji (z ang. integration). Placement to wprowadzenie nielegalnych środków do systemu finansowego, np. poprzez rozproszenie depozytów w różnych bankach lub zakup przedmiotów o wysokiej wartości.

Layering polega na tworzeniu złożonych transakcji finansowych, takich jak przelewy między różnymi kontami, wymiana walut czy inwestycje w nieruchomości, w celu zaciemnienia śladu pochodzenia środków. Wreszcie integration to wprowadzenie zamaskowanych środków z powrotem do gospodarki jako legalnych przychodów, np. poprzez inwestycje w legalne przedsięwzięcia, sprzedaż nieruchomości, dywidendy, itp.

W dalszej części artykułu omówiono 3 szkody wynikające z tego procederu oraz 4 konsekwencje prania pieniędzy, co łącznie daje 7 powodów pokazujących dobitnie, czemu brudne pieniądze są złe.

3 główne szkody wynikające z prania pieniędzy

Pranie pieniędzy będzie niosło ze sobą przede wszystkim szkody finansowe dla państw, ale oprócz tego wyróżnia się jeszcze dwie inne podstawowe rodzaje szkód tego nielegalne procederu, w tym szkody społeczne oraz polityczne.

Szkody finansowe

Pranie pieniędzy powoduje ogromne straty finansowe dla gospodarek na całym świecie. Szacuje się, że globalna skala prania pieniędzy na świecie wynosi od 800 miliardów do nawet 2 bilionów dolarów rocznie, zgodnie z aktualnymi danymi Europolu. Pranie pieniędzy wpływa na gospodarkę poprzez oszustwa finansowe, wyłudzenia podatkowe oraz zmniejszenie inwestycji w legalne przedsięwzięcia.

Jak twierdzą organizacje międzynarodowe, obecnie pranych może być nawet do 5% światowego PKB. Gdyby przełożyć to na polskie podwórko, gdzie PKB za 2022 roku przekroczyło 3 biliony złotych, to tak jakby gospodarkę okraść ze 150 miliardów złotych (czyli niemal z całego rocznego budżetu na służbę zdrowia).

Szkody społeczne

Pranie pieniędzy umożliwia finansowanie przestępczości, terroryzmu i innych nielegalnych działań, takich jak handel narkotykami, przemyt ludzi czy cyberprzestępczość. Przyczynia się to do wzrostu przestępczości i niebezpieczeństwa dla społeczeństwa.

Co więcej, wzbogacanie się określonych osób i grup na rzecz innych powoduje proces degeneracji społecznej. Jedną z najbardziej krytycznych społecznych szkód prania pieniędzy jest negatywny wpływ procederu na podział dochodów w społeczeństwie.

Chociaż uchylanie się od płacenia podatków jest nielegalne to staje się powszechne w gospodarce nieformalnej. W efekcie, zwiększa się obciążenie podatkowe osób działających w sektorze oficjalnym.

Szkody polityczne

Pranie pieniędzy może osłabić demokrację i państwo prawa poprzez wspieranie korupcji na różnych szczeblach władzy. Skorumpowani politycy mogą być łatwiej manipulowani przez przestępców, co może prowadzić do podejmowania decyzji niekorzystnych dla społeczeństwa.

4 poważne konsekwencje prania pieniędzy

Pranie pieniędzy niesie za sobą surowe konsekwencje prawne i społeczne, takie jak kary więzienia, grzywny, konfiskata majątku czy ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej. Ponadto, pranie pieniędzy może prowadzić do utraty reputacji w społeczeństwie oraz osłabienia gospodarki i destabilizacji rynków finansowych.

Kary więzienia i grzywny – za pranie pieniędzy grożą surowe kary, w tym długoletnie pozbawienie wolności i wysokie grzywny. W zależności od kraju i skali przestępstwa, kary mogą sięgać nawet kilkudziesięciu lat więzienia oraz milionów dolarów w postaci grzywien.

¹ https://www.europol.europa.eu/crime-areas-and-statistics/crime-areas/economic-crime/money-laundering

Konfiskata majątku – przestępcy, którzy dokonują prania pieniędzy, mogą stracić swoje majątki i zasoby finansowe, które pochodzą z przestępstwa. Władze mogą również skonfiskować nieruchomości, pojazdy oraz inne dobra materialne, które są powiązane z działalnością przestępczą.

Ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej – osoby, które dokonują prania pieniędzy, mogą zostać zabronione prowadzenia biznesu lub podlegać innym ograniczeniom, takim jak zakaz pełnienia funkcji publicznych, kontrolowanie transakcji finansowych czy ograniczenia w zawieraniu kontraktów.

Utrata reputacji – pranie pieniędzy jest związane z przestępczością i korupcją, co może prowadzić do utraty reputacji w społeczeństwie. Oznacza to, że osoba, która dopuściła się prania pieniędzy, może mieć problemy z nawiązywaniem relacji biznesowych, otrzymywaniem kredytów czy uzyskaniem zaufania klientów.

Wpływ na gospodarkę – pranie pieniędzy może osłabić gospodarkę i destabilizować rynki finansowe, co może prowadzić do trudności ekonomicznych i utraty zaufania inwestorów. Ponadto, pranie pieniędzy wspiera inne formy przestępczości, takie jak handel narkotykami, terroryzm czy korupcję, które mają negatywny wpływ na rozwój gospodarczy i społeczny.

Wspólnie zwalczajmy pranie pieniędzy

Państwo Polskie przeciwdziała praniu pieniędzy poprzez wprowadzenie restrykcyjnych przepisów, monitorowanie transakcji finansowych oraz współpracę z organizacjami międzynarodowymi. Obecnie w Polsce obowiązuje ustawa AML z 2018 roku, która była aktualizowana w 2021 roku i od tego czasu obejmuje cały rynek finansowy, w tym kryptowaluty.

Skutki przeciwdziałania można zaobserwować w najaktualniejszych dostępnych statystykach Generalnego Inspektora Informacji Finansowej (GIIF) za 2021 rok. Instytucja raportowała skok liczby zawiadomień do prokuratury w zakresie podejrzenia prania pieniędzy o niemal 40% oraz skok blokad rachunków potencjalnie powiązanych z nielegalnymi działaniami o 100%. Działania GIIF dotyczyły majątku wycenianego na 8,5 miliarda złotych.

W walce z praniem pieniędzy ważna jest również edukacja społeczna, promowanie świadomości oraz mobilizowanie społeczeństwa do działań na rzecz przeciwdziałania praniu pieniędzy, np. w ramach kampanii Nie Pie(p)rz prowadzonej przez Kanga Exchange. Kampanie takie mają na celu zwiększenie wiedzy na temat prania pieniędzy, jego konsekwencji i sposobów wykrywania nieprawidłowości.

Kampania uświadamia między innymi, że ustawa AML to nie tylko nielegalne zyski z handlu ludźmi, sprzedaży narkotyków lub finansowania działań terrorystycznych. Obejmuje ona również uchylanie się od opodatkowania, za co grozi utrata licencji, reputacji, grzywna lub pobyt za kratkami.

² https://www.prawo.pl/podatki/pranie-pieniedzy-sprawozdanie-giif-za-2021-rok,514775.html

Dlaczego zwalczanie prania pieniędzy jest tak istotne?

Zwalczanie prania pieniędzy jest ważne dla społeczeństwa z wielu powodów. Po pierwsze, ogranicza finansowanie przestępczości i innych nielegalnych działań, które szkodzą społeczeństwu. Po drugie, przyczynia się do stabilności gospodarczej poprzez ochronę rynków finansowych przed manipulacjami i spekulacjami. I po trzecie, zwalczanie prania pieniędzy pomaga wzmocnić państwo prawa i demokrację, gdyż przeciwdziała korupcji na różnych szczeblach władzy.

Właściwe działania w zakresie edukacji społecznej, legislacji, monitorowania i współpracy międzynarodowej są kluczowe dla zwalczania tego procederu. Przedsiębiorcy jako grupa docelowa, powinni być świadomi zagrożeń związanych z praniem pieniędzy, aby móc podejmować odpowiednie kroki w celu uniknięcia udziału w tej nielegalnej działalności. Powinni pamiętać, że przepisy dotyczące AML obejmują również uchylanie się od opodatkowania, za które również grozi kara grzywny i pozbawienia wolności.

Wspólnie możemy przeciwdziałać praniu pieniędzy, chronić społeczeństwo oraz budować silniejszą i bardziej stabilną gospodarkę.